EYT son dakika haberleri, emekli olmak için yasa çıkmasını bekleyenler için büyük ağırlık taşıyor. 1999 yılında yürürlüğe giren yasa ile emekli elde etmek için sigortalılık süresi ve prim ödeme şartlarının yanı sıra, çalışanlara bundan başka yaş şartı getirilmiş, emekli olmak için gün sayan böylece fazla birey bir anda bu hayalinden uzaklaşmıştı. Son dönemlerde yapılan EYT çalışmaların ise binlerce çalışana her yerde emekli olma imkanı sunması bekleniyor…
EYT ’DE BUGÜN SON ŞART NEDİR?
Emeklilikte Yaşa Takılanlar ’a ile ilgili araştırmalar devam ederken, geçtiğimiz hafta EYT ile ilgili platform ve federasyon temsilcileri TBMM ’de AK Parti Grup Başkanvekili Muhammet Kesin Akbaşoğlu ve MHP Grup Başkan Vekili Erkan Akçay ile görüştü.
Yapılan çalışmalar ve gerçekleştirilen temaslarla EYT sorununun bu yıl içinde çözüleceği yönünde mesajlar alındığı belirtilirken, sorunun çözümüne ilişkin gündemde 5 formülün bulunduğu konuşuluyor. İşte, binlerce çalışan ve milyonlarca kişiyi ilgilendiren EYT yasasına ilişkin formüller…
KISMİ EMEKLİLİK SEÇENEĞİ
Masadaki birincil seçenek ‘kısmi emeklilik ’ formülü. Buna tarafından, 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar 10 sene prim ödeyerek emekli olabiliyor. Bu kapsamda 3.600 günü tamamlayanlar kadınsa 50, erkekse 55 yaşını da doldurmak şartıyla emekli olabiliyor.
SİGORTA SÜRESİ FORMÜLÜ
Türkiye Gazetesi’nin haberine kadar; ikinci seçenekte ise 1999 öncesindeki emeklilik şartları masaya geliyor. Buna göre de kadınlarda 7.200 gün, erkeklerde 9 bin gün sigortalılık süresini tamamlayanların, yaş şartına bakılmadan emekli olması muhtemel hâle geliyor.
KESİNTİLİ EMEKLİLİK YOLU
Üçüncü durumda ise sigortalıya emeklilik için ‘kesinti ’ seçeneği sunuluyor. Çalışan kişi kabul ederse, emeklilik için kalan yılları değin her sene için emin oranda kesinti yapılıyor. Diğer yandan, bu seçenekte değişmez kesinti oranının da önceden devlet göre belirlenmesi gerekiyor. Mesela; takvim kesinti oranı yüzde 3 olarak belirlendiğinde emeklilik için 3 yılı kalmış birinden yüzde 9 kesinti yapılıyor. Bu kesintiyi kabul eden kişi, daha az maaşla daha erken emekli olabiliyor.
GEÇİCİ KESİNTİLİ ALTERNATİF
EYT ’liler için uygulanabileceği tartışılan modellerden biri de ‘kesintili emeklilik ’ formülüne benziyor. Bu seçenekte ise tekrar belirlenen oranda kalan yıllar için kesinti uygulanarak çalışan birey emekli edilirken, kanunda belirlenen olağan emeklilik yaşı tamamlandığında, daha önce uygulanmaya başlanan kesintiye son veriliyor.
PRİM TAMAMLAMA MODELİ
EYT dosyasındaki bir diğer formül ise ‘prim tamamlama ’ olarak öne çıkıyor. Bu formüle göre, 9 Eylül 1999 öncesinde işe girenler için, birincil sigortalı oldukları tarihe göre 5.000 ile 5.975 prim günü isteniyor. Bunu tamamlayanların yaşı dikkate alınmazken, bu nedenle emeklilik imkânı doğuyor. (Uyruk)
EYT ÇIKARSA NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
EYT ile ilgili yaşanan bu gelişmeler emekli almak için yasa çıkmasını bekleyen pek çok kişide heyecana neden oldu.
Yasanın çıkmasıyla birlikte, ne zaman emekli olacağını merak edenler için keza yaş hem cinsiyet keza de sigortalılık yılı ve prim ödeme günü bambaşka olan örnekleri bir araya getirdik. İşte, EYT örnek hesaplamaları…
MISAL EMEKLİLİK HESAPLAMASI 1:
Yaş: 1978 Erkek İşe antre tarihi: 20.08.1997Sigortalılık günü: 6.200Emeklilik şartı: 25 sene, 57 yaş ve 5.900 günYıl şartı dolacağı için bu çalışan EYT ’li olarak 20.08.2022 ’de emekli olabilir.
MISAL EMEKLİLİK HESAPLAMASI 2:
Yaş: 1975 Kadınİşe giriş tarihi: 20 Mayıs 1997Sigortalılık günü: 5.000Emeklilik şartı: 20 yıl, 53 yaş ve 5.900 günEYT yasası primi kapsarsa 900 gün tamamlayıp emekli olma imkanı bulunuyor.
MISAL EMEKLİLİK HESAPLAMASI 3:
Yaş: 1972 Erkekİşe antre tarihi: 15 Haziran 1991Sigortalılık günü: 7.500Emeklilik şartı: 20 yıl, 53 yaş ve 5.900 günETY düzenlemesinde prime bakılırsa derhal emekli olabilir.